گنجینهٔ گنجور - فانوس خیال

تصویر 7427 از 15210 فانوس خیال

نشانی در گنجور

امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » مثنویات » شمارهٔ ۳۹ - در وصف کشتی هندی

قصه

در این متن، کشتی‌ای هندی توصیف شده است که ظاهراً از حکمت و دانش سازندگان ماهری ساخته شده است. این کشتی به عنوان یک خانه گردنده در جهان توصیف می‌شود که همواره در حرکت است و اهل سفر را با خود همراه می‌سازد. گاهی آب همراه کشتی روشن می‌شود و حباب‌هایی مانند آبله بر پاهایش ظاهر می‌شود. تصویر این کشتی مانند دشمنی است که در مبارزه به زیر آورده شده است و ماه به آن مانند یک دلو محکم وصل شده است. این کشتی به قدری سریع و قوی است که می‌تواند تیر فلک را به اوج برساند و با سرعتی بیشتر از پرندگان و باد حرکت کند. با قدرت و شتاب از دریای طوفان‌زده عبور می‌کند و طوری حرکت می‌کند که انگار معجزه‌ای از نوح بر روی آب پدید آمده است. افراد درون کشتی به راحتی سفر می‌کنند و حتی در خواب نیز از آب عبور می‌کنند، بدون آنکه غرق شوند. کشتی شاه به سرعت و تیزی تیر از دریا عبور می‌کند و به محض رسیدن به لب دریا، گوهر خود را می‌یابد.

متن اولیه

ساخته از حکمت کار آگهان خانه گردنده بگرد جهان نادره حکم خدای حکیم خانه روان خانگیانش مقیم اهل سفر را همه بروی گذر همره اوساکن و او در سفر گاه روشن همره او گشته آب آبله در پاش شده از حباب عکس که بنمود باب اندرون کشتی خصم ست که بینی نگون ماه رسن بسته چو دلو استوار یافته در خانه ماهی قرار ماه نوی کاصل وی از سال خواست یک مه نو گشته بده سال راست گشته گه سیر هلالش زبون عکس هلال ست باب اندرون صورت آن تخته که بد بی بها عین چو ابرو شده بر چشمها لیک جزین فرق ندانم کنون کاوست سر افراخته ابر نگون ابروی او داده بهر چشم نور چشم بد از ابروی نیکوش دور همچو کمان پر خم و تیره از میان تیر ستاده ست و کمانش روان او برسد تیر فلک را به اوج تیر به تیرش نرسد گاه موج پیشتر از مرغ پرد در کشاد پیشتر از باد رود روز باد وقت دو منزل بدمی بل دو چند بار سن و سلسله و تخته بند بسته به زنجیر مسلسل دراز بحر روان زو شده زنجیر ساز همچو کمان پر خم و تیز از میان پر چو حواصل زد و سو کرده باز مرغ که آن از پر چو بین پرد طرفه بود لیک نه چندین پرد هر طرفش ره بشتاب دگر هر قدمش سیر برآب دیگر از تگ طوفان شکنش در شتاب معجز نوح آمده بر روی آب گر چه زد ریا گذرد بیش و کم آب نباشد مگرش تا شکم دیده شب و روز بسی گرم و سرد رفته بهر سوز پی آب خورد لطمه زنان بر رخ دریا به زور آب ازان لطمه به فریاد و شور تا عمل بحر شدش مستقیم آمده از عبره دریاش سیم پیشه ملاح در و شیم پاش تیشه نجار از و در خراش مرکب بحری زسفر گشته چوب بر طرف بحر شده پای کوب بگذرد از آب سوارش به خواب غرقه نگردد چو سواران آب در ته او آب سبک خیز نیست گر چه که صد نیزه بود تیز نیست در ره بی آب نداند شدن کیست که بی آب تواند شدن موج گران یافت سبک بر رود ارچه گران گشت سبک تر رود شاه در آن خانه چو بین نشست وز پل چو بین همه دریا ببست آب شد از بحر روان تخته پوش کرده ز هر تخته معلم خروش موج سوی جاریه می برد دست بیل به سیلیش همی کرد پست نعره ملاح که می شد به اوج بر تن خود لرزه همی کرد موج سلسله موج ز دامی که بافت ماهی از آن دام خلاصی نیافت بس که بجوشید زمین همچو دیگ آب روان تشنه گل شد به ریگ آب از آن غلغل ز اندازه بیش گرد نمی گشت به گرد آب خویش عکس رسنها که فرو شد باب بست به پهلوی نهنگان طناب کشتی شه تیزتر از تیر گشت در زدن چشم ز دریا گذشت راست که شه بر لب دریا رسید گوهر خود بر لب دریا بدید

AI Prompt

Create an image in the style of a photorealistic Persian miniature that depicts a wondrous Indian ship crafted with the wisdom and knowledge of skilled artisans. The vessel is described as a rotating house, always on the move, carrying travelers with it. The water around the ship sometimes glows, and bubbles appear like smallpox on its sides. The ship is envisioned as a defeated enemy in battle, with the moon securely fastened to it like a bucket. It is swift and powerful enough to reach the heights of the cosmos and moves faster than birds and wind. It crosses stormy seas with strength and speed, as if a miracle of Noah is occurring on the water. People inside the ship travel comfortably, and even in their sleep, they traverse the water without sinking. The image captures the ship crossing oceans with the speed and sharpness of an arrow, immediately finding its jeweled destination upon reaching the shore.